Waterkwaliteit in Pijnacker-Nootdorp: samen werken aan een schoon en gezond milieu

De waterkwaliteit in de gemeente Pijnacker-Nootdorp is een onderwerp dat iedereen raakt. Water is overal om ons heen: in de sloten, plassen en kanalen, maar ook onder onze voeten in de vorm van grondwater. Schoon en gezond water is essentieel voor het welzijn van mensen, dieren en planten en staat aan de basis van het leven op aarde. Toch staat de kwaliteit van ons water onder druk door vervuiling, klimaatverandering en verstedelijking. Bij Natuur- en Milieubeschermingsvereniging Pijnacker (NMP) maken we ons sterk voor een goede waterkwaliteit, waarbij we actief samenwerken met de gemeente, het Hoogheemraadschap van Delfland en andere belanghebbenden.

De Huidige Stand van Zaken

De waterkwaliteit in Pijnacker-Nootdorp wordt beïnvloed door verschillende factoren. De gemeente werkt, samen met het Hoogheemraadschap van Delfland, volgens de kaders van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Deze Europese regelgeving gaat er vanuit dat water geen gewone handelswaar is, maar een erfgoed dat moet worden beschermd. De KWR gaat uit van het beginsel dat de vervuiler betaalt en schrijft voor dat al het water in de EU in 2027 een goede chemische en ecologische toestand moet bereiken. Dit betekent dat ons oppervlaktewater schoon moet zijn en een gezond ecosysteem moet ondersteunen. Hoewel de richtlijn al vanaf 2015 van kracht is en op sommige onderdelen verbetering is bereikt, laat de waterkwaliteit in vrijwel alle gebieden nog veel te wensen over. Ook het oppervlaktewater in Pijnacker bevat nog steeds te veel voedingsstoffen, zoals stikstof en fosfaat, en giftige bestrijdingsmiddelen afkomstig uit de land- en tuinbouw. 

De overmatige meststoffen leiden tot algenbloei, die zuurstof uit het water onttrekt en daarmee het leven van vissen en andere waterdieren bedreigt. Ook is er sprake van verontreiniging door o.a. bestrijdingsmiddelen, microplastics, zware metalen en PFAS-stoffen.

Veel sloten in onze gemeente bevatten te weinig waterplanten. zowel op de bodem als drijvend op het wateroppervlak. Waterplanten zorgen voor meer zuurstof in het water en tevens zuiveren ze het water door voedingsstoffen op te nemen. Het ontbreken van waterplanten leidt tot een totale verarming van het leven in deze sloten. 

Daarnaast heeft de verstedelijking geleid tot meer verharding van oppervlakten, waardoor regenwater sneller in het riool terechtkomt in plaats van in de bodem te zakken. Dit verhoogt de kans op wateroverlast en het overstorten van vervuild rioolwater in sloten en vijvers.

Wat Kan Beter?

Het is duidelijk dat er nog stappen moeten worden gezet om de waterkwaliteit in onze gemeente te verbeteren. Een belangrijk aandachtspunt is het verminderen van de uitstoot van voedingsstoffen in het oppervlaktewater. Dit kan worden bereikt door:

• Betere zuivering van afvalwater: Hoewel afvalwaterzuiveringsinstallaties steeds geavanceerder worden, kunnen sommige stoffen zoals resten van medicijnen en pesticiden nog steeds in het water terechtkomen. Delfland werkt aan oplossingen om dit verder terug te dringen.
• Minder gebruik van bestrijdingsmiddelen en meststoffen in de land- en tuinbouw en particuliere tuinen. NMP ondersteunt initiatieven voor biologische en duurzame vormen van land- en tuinbouw en tuinieren, waarbij geen schadelijke chemicaliën worden gebruikt. Ook zal lozing en uitspoeling van bestrijdingsmiddelen uitgebannen moeten worden. 
• Het schonen van sloten kan beter: Omdat waterplanten een cruciale rol spelen in het ecosysteem van onze sloten moet er gezorgd worden dat waterplanten zich beter kunnen ontwikkelen en handhaven. Het schonen van sloten zoals nu plaatsvindt zou wat NMP betreft op een meer ecologische manier moeten gebeuren. 
• Afkoppelen van regenwater van het riool. Veel regenwater dat op daken en bestrating valt, wordt nu via het riool afgevoerd. Dit verhoogt de druk op het rioolstelsel, vooral tijdens hevige regenval. Door regenpijpen af te koppelen van het riool en regenwater op te vangen in regentonnen of te laten infiltreren in de tuin, kunnen we dit probleem verminderen. In sommige wijken, zoals de Keijzershof in Pijnacker, wordt hier al succesvol mee geëxperimenteerd.

Voorbeelden van Succesvolle Acties

De gemeente Pijnacker-Nootdorp en het Hoogheemraadschap van Delfland werken actief samen om de waterkwaliteit te verbeteren. Zo zijn er projecten om ecologische oevers aan te leggen, die de biodiversiteit verhogen en het water op natuurlijke wijze zuiveren. Deze oevers zorgen ervoor dat planten en dieren weer een plek krijgen aan de waterkant, wat bijdraagt aan een gezond ecosysteem.

In de wijk Tolhek in Pijnacker is een goed voorbeeld te vinden van burgerparticipatie: bewoners hebben samen met de gemeente en Delfland gewerkt aan de aanleg van groene waterbuffers en regentuinen. Dit soort initiatieven helpen om regenwater beter vast te houden en af te voeren, terwijl het tegelijkertijd de waterkwaliteit ten goede komt.

Wat doet NMP?

Bij NMP beschouwen we waterkwaliteit als een van onze speerpunten. Wij zetten ons in voor een gezonde leefomgeving, waarin schoon water een essentiële rol speelt. Dit doen we onder andere door actief overleg met het Hoogheemraadschap van Delfland en de gemeente Pijnacker-Nootdorp. In dit overleg bespreken we de voortgang van waterkwaliteitsprojecten en pleiten we voor effectievere maatregelen om vervuiling tegen te gaan. We werken samen aan oplossingen zoals de aanleg van ecologische oevers, het promoten van groene tuinen en het voorkomen van afvalwatervervuiling.

NMP is ook betrokken bij de monitoring van de waterkwaliteit. We zijn begonnen om zelf ook watermetingen te doen aan de waterkwaliteit in onze gemeente. In de toekomst willen we bijeenkomsten en informatiesessies voor bewoners organiseren, waarbij we uitleggen wat zij zelf kunnen doen om bij te dragen aan beter water in hun eigen omgeving. Zo adviseren we over het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen en het afkoppelen van regenwater. 

Waar liggen de Prioriteiten?

Om de waterkwaliteit in Pijnacker verder te verbeteren, ligt de prioriteit op een integrale aanpak. De gemeente moet blijven investeren in het scheiden van regen- en afvalwater, terwijl het Hoogheemraadschap Delfland zich blijft richten op het bestrijden van vervuiling vanuit land- en tuinbouw en stedelijke gebieden.

Ook is er een rol weggelegd voor de inwoners van Pijnacker-Nootdorp. Kleine acties, zoals het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de tuin of het afkoppelen van regenwaterafvoer, kunnen een groot verschil maken als we dit samen doen. Daarnaast moet bewustwording over het juist afvoeren van afvalwater (geen vetten, chemicaliën of medicijnen doorspoelen) worden vergroot. Tevens rekenen we op een tuinbouwsector die zelf initiatieven zal nemen om uitspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater aan te pakken. 

Samen voor een schone Toekomst

Waterkwaliteit raakt ons allemaal. Schoon water staat aan de basis van veel leven in en om de sloten en raakt daarmee direct de biodiversiteit. Of het nu gaat om de sloot achter je huis of de plassen waar je kinderen in spelen, schoon en gezond water is essentieel voor een goede leefomgeving. NMP blijft zich, samen met de gemeente en het Hoogheemraadschap van Delfland, inzetten voor een betere waterkwaliteit in Pijnacker-Nootdorp. Wij nodigen iedereen uit om mee te denken, mee te doen en verantwoordelijkheid te nemen voor ons water. 

Laten we samen zorgen voor een omgeving waarin mens en natuur kunnen floreren, met schoon water dat ons verbindt. Want schoon water begint bij onszelf. Om dit te bereiken moeten we direct aan de slag gaan en niet pas in actie komen als de eisen van de Kaderrichtlijn Water ons hiertoe gaan dwingen.