Het zilveren haasje
Op 4 oktober (Dierendag) las ik een bericht van Willeke van den Heuvel dat de Wildopvang in Delft per 31 december 2022 definitief zal sluiten. Ik ben meteen naar haar toegegaan. Tijdens ons gesprek liet Willeke mij een bijzonder babyhaasje zien dat kort daarvoor was gebracht. Het diertje was naar schatting 4 tot 5 dagen oud en had een zilvergrijze vachtkleur, die we nooit eerder zagen bij hazen.
We spraken over babyhaasjes. Die worden de laatste jaren vaak bij de opvang gebracht, terwijl dit vroeger zelden gebeurde. Het leefgebied van hazen is gekrompen door het verdwijnen of voor hen onleefbaar worden van het agrarisch gebied. Ondertussen worde ze in de overgebleven weilanden nog steeds bejaagd. Hazen zoeken tegenwoordig vaker hun toevlucht in volkstuinen en parken, waardoor ze dichter bij mensen leven dan voorheen.
Babyhaasjes worden eenmaal per dag door hun moeder gevoed. De rest van de dag proberen ze zich te verstoppen. De kans dat ze door mensen worden gevonden is echter flink toegenomen. Vaak denkt de vinder ten onrechte dat het babyhaasje verlaten is door de moeder. Het is beter om deze diertjes zoveel mogelijk met rust te laten. Alleen als het haasje op een erg gevaarlijke plek zit zou het verplaatst kunnen worden naar een veiliger plek nabij de vindplaats, zonder het aan te raken met blote handen.
Het zilveren haasje dat Willeke mij liet zien is helaas de volgende dag al overleden. Het dode diertje is overgedragen aan Erwin Kompanje, zodat het kan worden opgenomen in de collectie van ‘Het Natuurhistorisch’ in Rotterdam. Erwin is honorair conservator bij dit museum. Eind november ontmoette ik hem toevallig op de SOVON dag in Ede, waar hij zijn nieuwe monografie over de houtsnip signeerde. Erwin vertelde dat hij informatie heeft gekregen van Hein van Grouw over het zilveren haasje en beloofde de mail door te sturen. Hein is een specialist in kleurafwijkingen bij dieren en werkt bij een natuurhistorisch museum in Engeland.
De volgende dag lees ik de mail van Hein: “Als het een konijntje was, dan zou de fokker het ‘Chinchilla’ noemen. Als het een kitten was, dan noemen de kattenfokkers deze kleur Zilver Tabby.” Hein laat verder weten dat de grijze kleur waarschijnlijk wordt veroorzaakt door een mutatie, waardoor het geel-/roodbruine pigment (faeomelanine) afwezig is, terwijl het zwart/bruine pigment (eumelanine) wel gewoon aanwezig blijft. Erwin twijfelt of het wel echt een haasje is, want hij kan nergens informatie vinden over deze vachtkleur bij hazen, terwijl een grijze vacht bij tamme konijnen veel voorkomt. Nader onderzoek is gaande…